Карачай-Черкесму
Карачай-Черкесму (кар.-малк. Къарачай-Черкесия, адыг. Къэрэшей-Шэрджэс, роч. Карачаево-Черкессия) – карачай отирлӧн, адыг отирлöн да абаза отирлöн горт му, асъюралан республика, Роч Федерация видзантор[1], пырӧ Ойвыв Кавказ федерал кытшӧ.
Карчай-Черкес Республика | |
---|---|
Вужпас![]() |
Дöрапас![]() |
![]() | |
Гимн: | Древней Родиной горжусь я! |
Статус | республика |
Ыджытжык регион | — |
Канму | Роч Федерация |
Аркман кад | 1922' январ 12' лунö |
Янсалöм | 2 каркытш, 10 район |
Веськöтлан шöрин | Черкесск |
Веськöтлан кыввез | карачай-балкар, адыг, роч |
Президент | Темирезланы Борисбийни джашы Рашид |
ОТИР | |
Олiссез (2010 во) |
427 017 (0,3 %, 75-öт места) |
Олiссезлöн тшöкыта | 29,91 морт/км² |
Чужанвуж сьöртi тэчас | карачайса, адыггез, абазаэз, роччез |
МУ | |
Мувывтор | 14 277 км² (ва - 0,08 %, 77-öт места) |
МÖДIК ИНФО | |
БПЛ (2008 во) Морт вывся БПЛ |
35,3 млрд ш. (64-öт места) 82,6 сюрс ш. |
Кад кытш | MSK (UTC+4) |
Код ISO 3166-2 | RU-KC |
Индекс FIPS | RS27 |
Телефон код | (+7) 878xx |
Пошта индекссэз | 369000–369999 |
Автомобиль код | 09 |
[www.kchr.info Веськöтланлöн сайт] |
Канкарыс – Черкесск.
НимПравить
СтатусПравить
ГеографияПравить
Карачай-Черкесму куйлö Рочму лунвылын, Кавказ керöссэз одзын.
Ордча муэз: рытвылын — Краснодар ладор, ойвылын — Ставрополь ладор, асыввылын — Кабарда-Малкарму, лунвылын — Медыджыт Кавказ мусюр сайын — Картвелму да Абхазму
Климат шоныткодь, тöвся кад дженыт, а гожумыс шоныт, кузь да мускыт. Тшöка овлöны шондіа луннэз. Шöрöт шонтöгыс январын −3,2 °C, юльын +20,6 °C, медвылын шонтöг +39 °C, медулыныс −29 °C.
Ваэз республикаын тыр: 130 керöстыэз, керöссэзын уна борганнэз. Котöртöны 172 ю, ны коласын медкузьöсь — Кубань, Ыджыт и Учöт Зеленчук, Уруп, Лаба; эм Кубань вавидзан. Республика вылöт нюжалö Ыджыт Ставрополь канал, кöда кузя локтö юан ва Ставрополь ладорö.
Му пытшкын эмöсь колана шедтассэз: изшом, гранит, мрамор, быдкодь рудаэз да сёйез. Öддьöн унаöсь веськöтан изваэз, адззöмась термаль öшмöссэз.
ЯнсалöмПравить
Республикаын 2 каркытш да 10 муниципал район, кытöн 144 оланін, ны коласын — 4 кар: (Черкесск, Карачаевск, Усть-Джегута и Теберда).
Муниципал юкöт | Кыным морт [2] 2009 январ 1 лун кежö |
---|---|
Черкесск каркытш | 116 733 |
Карачай каркытш | 34 083 |
Абаза район | 13 275 |
Адыге-Хабль район | 12 169 |
Зеленчук район | 49 537 |
Карачай район | 24 575 |
Гитче Карачай район | 39 979 |
Ногай район | 13 426 |
Кубань район | 27 971 |
Уруп район | 17 642 |
Усть-Джегутинскöй район | 49 757 |
Хабез район | 28 047 |
ОтирПравить
ИсторияПравить
ВеськöтланПравить
Кöзяйство да бытПравить
КультураПравить
ЛыддьöтанПравить
ЫстöттэзПравить
Карачай-Черкесму Викичомын? |
- Официальный сайт Карачаево-Черкесской Республики
- Официальный сайт Народного Собрания (Парламента) Карачаево-Черкесской Республики
- Законодательство Карачаево-Черкесской Республики
- Карачаево-Черкесская Республика в справочнике-каталоге «Вся Россия»
- Карачаево-Черкесия в фотографиях
- Информационный портал Карачаево-Черкесской Республики