Мурмӧс (Юсьва район):Версияэзлӧн торьялӧм

Пытшкӧсыс чышкӧма Пытшкӧсыс содтӧма
Вильмӧтӧмсӧ вежӧртӧтӧмыс абу
Permian (сёрни | пуктöм)
Вильмӧтӧмсӧ вежӧртӧтӧмыс абу
 
Визёк 49:
|Сайт =
}}
'''МурмӧсМурмӧ́с''' — [[Перем ладор]]ись [[Перем ладорись Коми кытш|Коми кытш]]ын, [[Юсьва район]]ісь [[Карпов посадму]]ас неыджыт коми грезд (деревня). Мурмӧс сулалӧ [[Иньва (ю)|Иньва]] дорын, [[Юсьва (посад)|Юсьва]] посадсянь 21 км ылынаын.
 
==Ним йылісь==
 
==География==
Мурмöс грезд сулалö [[Иньва (ю)|Иньва]] ю шульга вадöрын, посадму шöринсянь ([[Карпов (Юсьва район)|Карпов]]) асыввылö вит километра ылынаын, райцентрсянь ([[Юсьва (посад)|Юсьва]] посад) ойвыв-асыввылö öкмыс километра ылынаын (туй кузя кö мунны пето быдса 25 км).
 
==Ордча грезддэз==
Мурмӧсыс сулалӧ Иньва ю шульга ладорын. Ойланяс сысяньОйвылас, юыссянь ылынсялӧмӧн сулалӧны грезддэз [[Митровчи (Юсьва район)|Митровчи]] да [[Петыковчи (Юсьва район)|Петыковчи]]. Иньва кузя кӧ каян, петас [[Рудак (Юсьва район)|Рудак]], а сы сайын [[Ивучовчи (Юсьва район)|Ивучовчи]]. Быдöнныс нія Мурмöссянь кык мымда километра ылынаын. Асыввылас Мурмӧсыссянь нёль километра ылынаын куйлӧсулалӧ кӧркӧся сельсоветлӧн шӧрин — [[Ӧнтипинчи (Юсьва район)|Ӧнтипинчи]] посад.
 
==Ландшафт==
Муыс лажмыт. Котöртöны шоррез [[Чумкаршор]], [[Ляпчиншор]], [[Кыровшор]]. Быдöнныс Иньвалöн вожжез. Гавина грезд дорын куйлö нюр. Мурмöс весьтын, Иньва веськыт вадöрын сідзжö эм нюр да ты ([[Важты]]).
 
Мурмöс дынын адззам [[Барсуков керöс]], [[Волпавидз]] шутём, [[Рӧзинка мыс]], [[Семач лог]]. Рудак грездланьын сулалö [[Чумкар керöс]].
 
Мурмöс ладорын быдмöны [[горадзуль]], [[чаньпод]], [[катшасин]], [[ыжман]], [[туримоль]], [[балянянь]].
 
Олöны [[вӧрмӧс]], [[кӧин]], [[руч]], [[кӧч]], [[ур]], [[сьӧла]], [[дозмӧр]], [[кӧк]], [[тури]], [[вӧрдуді]].
 
==Янсалöм==
 
Мурмöсын кык тор:
*'''Барсуков''', керöс вылас
*ачыс '''Мурмöс''', керöс увтас
 
==Туйез==
Барсуковас эм öтік туй, Мурмöсас кыка. Быдöс туйез шусьöны öтмоза '''Медшöр туй''' (рочöн '''ул. Центральная''') <ref> [http://www.ifns.su/59/034/000089.html Вот öктіссез сайтісь] </ref>
==История==
Отирыс вежöрö кольччöмась то кытшöм {{comment|лоöмторрес|событтёэз}}: {{comment|асйöз косясян|гражданскöй война}}, колхоз аркмöтöм (1929), ыджыт террор (1937), Айму понда ыджыт косясян.
 
==Веськöтлан==
Ӧні Мурмöсыс пырӧ [[Карпов посадму]]ӧ. Эм управляющöй.
 
==Отир==
 
Олöны Мурмöсас '''мурмöша́на''' нето '''мурмöсо́вчи''' (öтік морт '''мурмöсо́веч''', '''мурмöсо́вка'''). 2009' во пондӧтчан кежо татöн лыддьöмась 34 лов, отирыс видзисӧ 14 горт. Былись олöны 11 гортын 25 морт <ref>Жидких Майя Григорьевна сьöрті</ref>.
2009 во пондӧтчан кежо Мурмӧсын олӧмась 34 морт, кӧдна видзисӧ 14 горт. Отирыс гишшоны Кривощёков, Баяндин, Боталов. Увтыррес: Барсук, Долматович.
 
Оліссес [[Коми отир|коми]]öсь, баитöны [[Коми кыв|коми]]öн.
==Кӧзяйство==
 
Отирыс гишшöны [[Баяндин]], [[Боталов]], [[Кривощёков]].
 
Увтыррес: Барсук, Долматович.
 
==Кöзяйство да быт==
Ыджыт уджаиннэз Мурмöсын абуöсь. Отирыс быдтöны карчйöрын [[лук]], [[капуста]], [[морков]], [[сёква]], [[кушман]]. Видзöны [[мӧс]]сэз, [[баля]]эз, [[порсь|порссез]], [[дзодзог]]гез, [[курӧг]]гез.
 
Мукöдыс чериалöны да вöралöны. Öктöны тшак ([[гӧстшак]], рыжык, маслята, чочком гриб), ягöд ([[сэтӧр]], [[туримоль]], [[озъягӧд]], [[ӧмидз]], [[жельнӧг]]) да турун ([[петшӧр]], [[пистик]], [[гӧнютш]], [[пикан]], веськöтан туруннэз).
 
Туйес Мурмöсас абуöсь. Автобус татчö оз лок. Отирлöн эмöсь куим ас машина.
 
Радио мурмöшана кывзöны, телевизор видзöтöны. Деревнсянь туйö баитны мобильникöт ([[UTEL]]).
 
Магазинö колö кайны Петыковчиöдз нето Öнтипинчиöдз, быт службаэз колö кошшыны Öнтипинчиись жö нето нельки [[Юсьва (посад)|Юсьва]]ись.
 
Грездын эм ФАП.
 
Кулöммесö мурмöшана дзебöны Öнтипинчиланьын.
 
==Культура==
Челядьсад да школа Öнтипинчиын. Сэтчин жö культура керку да школа бердісь библиотека. Асланыс фольклор мыччаліссез мурмöшаналöн абу.
 
Мурмöсын чулöтöны учöт грезд лун.
 
Отирыс порйöтöны вичкуся вежалуннэз. Юрбытны да мый да лэдзчывлöны Öнтипинчиö.
 
==Гора нима отир==
Быдöс орчча грезддэз понда вежа ним —
*[[Утев Ёгор Васильевич]] (1925—1943), [[Советскӧй Союз]]лöн герой, усьöм [[Ыджыт косясян]]ын.
 
==Казьмöтаннэз да сингажöтаннэз==
 
==Ордча ландшафттэз==
 
==Öшмöссэз==
*Коми-Пермяцкий национальный округ. Москва-Ленинград, 1948.
*''Жидких М. Г.'' Гижöм. Перем, 2011.
 
==Ыстісяннэз==
<references/>
 
{{stub}}
 
{{Карпов посадмуись олан иннэз}}