Мурмӧс (Юсьва район)

Мурмӧ́сПерем ладорись Коми кытшын, Юсьва районісь Карпов посадмуас неыджыт коми грезд (деревня).

Мурмӧс
Мурмэс
Му:  Рочму
Статус:  грезд
ладор:  Перем ладор
район:  Юсьва район
Инлыдпассэс:  59°01′04″ с. ш. 55°05′29″ в. д.HGЯO
Веськӧтлан кыв коми, роч
Отир лыд  34 морт (2009)
Час кытш:  UTC+5
Телефон нумерӧ содтӧт:  +7 34246
Почта инпас:  619194
Авто нумерӧ содтӧт:  59, 81

Ним йылісь вильмӧтны

География вильмӧтны

Мурмöс грезд сулалö Иньва ю шульга вадöрын, посадму шöринсянь (Карпов) асыввылö вит километра ылынаын, райцентрсянь (Юсьва посад) ойвыв-асыввылö öкмыс километра ылынаын (туй кузя кö мунны пето быдса 25 км).

Ордча грезддэз вильмӧтны

Ойвылас, юыссянь ылынсялӧмӧн сулалӧны грезддэз Митровчи да Петыковчи. Иньва кузя кӧ каян, петас Рудак, а сы сайын Ивучовчи. Быдöнныс нія Мурмöссянь кык мымда километра ылынаын. Асыввылас Мурмӧсыссянь нёль километра ылынаын сулалӧ кӧркӧся сельсоветлӧн шӧрин — Ӧнтипинчи посад.

Ландшафт вильмӧтны

Муыс лажмыт. Котöртöны шоррез Чумкаршор, Ляпчиншор, Кыровшор. Быдöнныс Иньвалöн вожжез. Гавина грезд дорын куйлö нюр. Мурмöс весьтын, Иньва веськыт вадöрын сідзжö эм нюр да ты (Важты).

Мурмöс дынын адззам Барсуков керöс, Волпавидз шутём, Рӧзинка мыс, Семач лог. Рудак грездланьын сулалö Чумкар керöс.

Мурмöс ладорын быдмöны горадзуль, чаньпод, катшасин, ыжман, туримоль, балянянь.

Олöны вӧрмӧс, кӧин, руч, кӧч, ур, сьӧла, дозмӧр, кӧк, тури, вӧрдуді.

Янсалöм вильмӧтны

Мурмöсын кык тор:

  • Барсуков, керöс вылас
  • ачыс Мурмöс, керöс увтас

Туйез вильмӧтны

Барсуковас эм öтік туй, Мурмöсас кыка. Быдöс туйез шусьöны öтмоза Медшöр туй (рочöн ул. Центральная) [1]

История вильмӧтны

Отирыс вежöрö кольччöмась то кытшöм лоöмторрес: асйöз косясян, колхоз аркмöтöм (1929), ыджыт террор (1937), Айму понда ыджыт косясян.

Веськöтлан вильмӧтны

Ӧні Мурмöсыс пырӧ Карпов посадмуӧ. Эм управляющöй.

Отир вильмӧтны

Олöны Мурмöсас мурмöша́на нето мурмöсо́вчи (öтік морт мурмöсо́веч, мурмöсо́вка). 2009' во пондӧтчан кежо татöн лыддьöмась 34 лов, отирыс видзисӧ 14 горт. Былись олöны 11 гортын 25 морт [2].

Оліссес комиöсь, баитöны комиöн.

Отирыс гишшöны Баяндин, Боталов, Кривощёков.

Увтыррес: Барсук, Долматович.

Кöзяйство да быт вильмӧтны

Ыджыт уджаиннэз Мурмöсын абуöсь. Отирыс быдтöны карчйöрын лук, капуста, морков, сёква, кушман. Видзöны мӧссэз, баляэз, порссез, дзодзоггез, курӧггез.

Мукöдыс чериалöны да вöралöны. Öктöны тшак (гӧстшак, рыжык, маслята, чочком гриб), ягöд (сэтӧр, туримоль, озъягӧд, ӧмидз, жельнӧг) да турун (петшӧр, пистик, гӧнютш, пикан, веськöтан туруннэз).

Туйес Мурмöсас абуöсь. Автобус татчö оз лок. Отирлöн эмöсь куим ас машина.

Радио мурмöшана кывзöны, телевизор видзöтöны. Деревнсянь туйö баитны мобильникöт (UTEL).

Магазинö колö кайны Петыковчиöдз нето Öнтипинчиöдз, быт службаэз колö кошшыны Öнтипинчиись жö нето нельки Юсьваись.

Грездын эм ФАП.

Кулöммесö мурмöшана дзебöны Öнтипинчиланьын.

Культура вильмӧтны

Челядьсад да школа Öнтипинчиын. Сэтчин жö культура керку да школа бердісь библиотека. Асланыс фольклор мыччаліссез мурмöшаналöн абу.

Мурмöсын чулöтöны учöт грезд лун.

Отирыс порйöтöны вичкуся вежалуннэз. Юрбытны да мый да лэдзчывлöны Öнтипинчиö.

Гора нима отир вильмӧтны

Быдöс орчча грезддэз понда вежа ним —

Казьмöтаннэз да сингажöтаннэз вильмӧтны

Ордча ландшафттэз вильмӧтны

Öшмöссэз вильмӧтны

  • Коми-Пермяцкий национальный округ. Москва-Ленинград, 1948.
  • Жидких М. Г. Гижöм. Перем, 2011.

Ыстісяннэз вильмӧтны

  1. Вот öктіссез сайтісь
  2. Жидких Майя Григорьевна сьöрті